ان اف تی ها شناسنامه هایی برای کالاهای دیجیتال هستند. در واقع ان اف تی ها کالاهای دیجیتالی همچون عکس، نقاشی، فیلم و غیره را تبدیل به کالاهای سرمایه ای خواهند کرد. اما برای سرمایه گذاری در بازار در حال رشد اِن اف تی ها، باید انواع آنان را شناخت تا درک درستی از سبد سرمایه گذاری در حوزه ان اف تی ها داشت. اینکه ان اف تی ها به چه دسته هایی تقسیم بندی می شوند؟ انواع آنان چیست؟ و جذابیت هریک از آنان چقدر است؟ جذابیت بازار ان اف تی ها به طور قطع به عوامل مختلفی از جمله میزان رشد آنان در آینده وابسته است.
دسته بندی ان اف تی ها چیست؟ کدام دسته جذاب تر است؟
بازار کلی ان اف تی در سال ۲۰۲۱ چیزی قریب به ۱۵.۵۴ میلیارد دلار بوده است. عوامل متعددی در رشد بازار ان اف تی موثر بوده اند که مهمترین آنها عبارتند از: پیدایش کالاهای سرمایه ای و کلکسیونی دیجیتال، رشد بازی های مبتنی بر بلاکچین، همه گیر شدن رمزارزها و ارزهای مجازی، امکان تعیین اصالت و مالکیت صاحبان ان اف تی. در حال حاضر، بیشترین استفاده از ان اف تی ها در حوزه کالاهای کلکسیونی و یا اصطلاحا کاکتیبلزها میباشد (شکل ۱).
با توجه به اهمیت ان اف تی در صنعت کلکسیون، بهتر است در رابطه با عوامل موثر در جذابیت ان اف تی در این حوزه صحبت کنیم. در این راستا ۵ ویژگی در کلکسیونی شدن یک ان اف تی موثر هستند. این پنج ویژگی عبارتند از:
(۱): علاقهمندی بازار[1]: به طور طبیعی وجود بازار و پویایی آن نقش مهمی در جذابیت یک ان اف تی به عنوان یک کالای سرمایه ای خواهد داشت. بنابراین یکی از حوزه های جذاب مورد مطالعه در حوزه سرمایه گذاری ان اف تی ها، علاقه مندی مردم و جامعه به یک دسته خاص از ان اف تی ها از جمله ان اف تی های کلکسیونی می باشد (برای مثال علاقه مردم به جمع آوری عکس های خاص مسابقات بسکتبال یا فوتبال). در حال حاضر میزان علاقه مردم جهان به جمع آوری کلکسیون های دیجیتال رو به افزایش است.
(۲): کمبود و نایابی[2]: با ارزش ترین کالاهای کلکسیونی دنیا، کمیاب ترین و نایاب ترین آنان هستند. این کمیابی و نایابی به نسبت تقاضای مورد نیاز، تعریف می شود. بنابراین در خلق پروژه های بزرگ ان اف تی باید موضوع تولید-محدود مورد توجه قرار گیرد. تاکنون، توجه به موضوع تولید محدود در تمامی پروژه های کلکسیونی حوزه ان اف تی مدنظر قرار گرفته و تمامی خالقان ان اف تی های مطرح جهان از این اصل پیروی کرده اند.
(۳): اصالت کالا[3]: از آنجا که ان اف تی ها بر مبنای تکنولوژی بلاکچین ساخته می شود، اثبات اصالت کالا کار مشکلی نیست. شما می توانید تاریخچه انتقال مالکیت ان اف تی را به صورت شفاف ملاحظه کنید. بنابراین برخلاف کالاهای کلکسیونی غیردیجیتال که نسخه های تقلبی بسیار زیادی در آنان یافت می شود، در مورد ان اف تی ها به هیچ عنوان اینگونه نیست. بنابراین، کلکسیون سازی در حوزه ان اف تی ها بسیار محبوب و مورد توجه است.
(۴): اثبات مالکیت[4]: اثبات مالکیت یک ان اف تی بسادگی امکان پذیر است. براساس شناسنامه ان اف تی، تنها یک نفر است که مالک اصلی ان اف تی است. در واقع، ممکن است هزاران یا حتی میلیون ها نفر یک آهنگ را در اختیار داشته یا گوش کنند، اما مالک اصلی ان اف تی تنها یک نفر است. تنها مالک اصلی ان اف تی است که می تواند بر روی حق پخش یا فروش یک اثر دخل و تصرف داشته باشد.
(۵): تمایز یکتا[5]: نه تنها تولید ان اف تی ها باید در مقیاس محدود باشد و اصطلاحا تولید-محدود شود، بلکه هر یک از نسخه های تولید شده نیز باید به شکل یکتایی متمایز باشند. در واقع، نباید از یک کالای دیجیتال چندین نسخه وجود داشته باشد.
پنج دلیل فوق الذکر دلایل اهمیت ان اف تی های کلکسیونی و علت جذاب شدن آنان در سالهای اخیر هستند. با این وجود، علاوه بر کلکسیون ها، از ان اف تی ها در حوزه های دیگری نظیر بازی ها، هنر، اینترنت نسل سوم (متاورس) و حتی استفاده های کاربردی (نظیر حق عضویت) نیز استفاده می شود. براساس آخرین اطلاعات موجود از بازار، استفاده از ان اف تی ها در حوزه های کلکسیونی، بازی ها، متاورس، هنر و ان اف تی های کاربردی به ترتیب بیشترین محبوبیت را دارد.
[1] Market Interest[2] Scarcity[3] Provenance[4] Proof of Ownership[5] Uniqueness
آیا نام ان اف تیِ باشگاه میمونهای خسته به گوشتان خورده است؟
باشگاه میمونهای خسته[1] یک مجموعه ان اف تی به شکل آواتارگونه از میمون های خسته هستند که به جای عکس پروفایل شبکه های اجتماعی (اغلب توسط افراد مشهور) مورد استفاده قرار می گیرند (شکل ۲). این مجموعه ان اف تی یکی از اولین ان اف تی هایی بود که در سرتاسر جهان معروف شد و بسیاری از مردم جهان در مورد آن خبرهای متنوعی را دنبال می کردند. با این وجود عده کمی فلسفه وجودی این عکس ها را درک کردند و برای اغلب مخاطبان و خوانندگان این پروژه، گُنگ یا شایدم احمقانه به نظر می رسید. باشگاه میمون های خسته زیر مجموعه نوعی از ان اف تی ها با نام توکن های پروفایل (یا پی اف پی) دسته بندی می شوند. بنابراین برای درک بهتر ان اف تیِ باشگاه میمون های خسته اول باید پی اف پی ها را شناخت. در بخش بعد به معرفی این دسته از ان اف تی ها خواهیم پرداخت.
[1] Bored Ape Yacht Club
پی اف پی چیست؟
پی اف پی ها[1] مجموعه ای از ان اف تی های آوتارگونه هستند که برای عکس پروفایل حساب شبکه های اجتماعی استفاده می شوند. پی اف پی ها بر اساس مجموعه ای از هزاران حالت مختلف از یک کاراکتر از پیش طراحی شده خاص تولید می شوند. این مجموعه از عکس ها مبتنی بر یک کاراکتر ثابت توسط یک الگوریتم کامپیوتری تولید می شود. برای تولید این مجموعه از شکل ها، معمولا یک کاراکتر کلی و ثابت (مثل میمون، اردک یا …) کشیده شده و سپس ویژگی ها، شخصیت ها و اکسسوری های متفاوتی به کاراکتر ثابت اضافه می شود. همانطور که اشاره شد این کار توسط یک الگوریتم و به شکل تصادفی اتفاق می افتد. در واقع، الگوریتم لایه های مختلفی از ویژگی ها و اکسسوری ها، شکل چشم ها، رنگ پوست، دهان و غیره را به شکل تصادفی به شخصیت اصلی اضافه می کند. الگوریتم تضمین می کند که شخصیت های تولید شده از یکدیگر متمایز باشند و همچنین گونه های مختلفی از آن را تولید نماید.
مکانیزم علاقه مندی مردم به پی اف پی ها بسیار شبیه به علاقه مردم به کارتون های تلویزیونی است. در این مکانیزم بیننده یک کاراکتر یا شخصیت مورد علاقه خودش را به پی اف پی منتسب می کند و آن را درون پی اف پی جستجو می کند. شخصیت موردنظر غالبا مردم را یاد خودشان یا خودِ ایده آلشان می اندازد. از سوی دیگر، برخی از پی اف پی ها اهمیت نوستالژیک نیز دارند و انسانها را به دوران کودکی خودشان می برند. همچنین، استفاده، پیشنهاد و تایید اینفلوئنسرها و سلبریتی ها نقش مهمی در تصمیم گیری کالکتورها و جمعآوری کنندگان این سبک از ان اف تی ها برای خرید دارند. با توجه به اینکه تعداد این مجموعه از ان اف تی ها محدود است، بسیاری از خریداران، هنگام خرید دچار اثر فومو یا اثر ترس از دست دادن می شوند. اثر فومو اغلب در نتیجه محدودیت های زمانی در تصمیم گیری بوجود آمده و بنابراین خریدار تلاش میکند قبل از فرصت از دست دادن خرید، تراکنش خودش را انجام دهد.
در حوزه پی اف پی ها، مجموعه ان اف تی های کلکسیونی زیادی ساخته شده است. یکی از موفق ترین آنها اردک های ساپ هستند. اردک های ساپ توسط آقای فرنکی اَگوایر[2]ساخته شده است. آقای فرنکی هنرمند و کارآفرینی بود که سال ها حضور پُررنگی در فضای آنلاین داشت. او در تیک تاک، تایم اسلپ های نقاشی های خودش را به اشتراک می گذاشت و ۱۵۰ هزار فالور داشته است. او در چندین سال گذشته یک کلکسیونر حرفه ای در حوزه ان اف تی بوده است (شکل ۳).
[1] Profile Picture Token [2] Franky Aguilar
آیا در رابطه با ان اف تی های هنر مولد چیزی می دانید؟
هنرمولد گونه ای از هنر است که توسط تکنولوژی دیجیتال و صنعت ان اف تی بوجود آمده است. غالبا از الگوریتم ها و سیستم های خودمختار برای تولید هنر مولد کمک گرفته می شود. تولید این هنر توسط الگوریتم ها به شکل تصادفی انجام می شود. مهمترین ویژگی های متمایز هنر مولد عبارتند از:
(۱): تکرار الگوها، اشکال و رنگها
(۲): تصادفی بودن ترکیببندی[1]
(۳): استفاده از الگوریتم برای تولید تصاویر
(۴): استفاده از اشکال و الگوهای هندسی
به بیان ساده، هنرمند مجموعهای از المانها و سمبلهای پایه (مثلا طیفی از رنگها و الگوها) را در میان تعدادی از چرخههای تکراری و تصادفی وارد میکند تا الگوریتم کامپیوتری بتواند اثرهای هنری را خلق کند (شکل ۴).
[1] Composition
اولین نوع از هنر مولد در سال ۲۰۱۴ توسط کوین مک کوی[1]با نام کوانتوم ایجاد شد. او از کدنویسی برای ایجاد یک تصویر انتزاعی استفاده کرد و آن را در یک شبکه بلاکچین ثبت کرد. برای تولید هنر مولد می توانید از نرم افزارهایی نظیر Open Framework، Cinder یا Canvas-Sketch استفاده نمایید. مجموعه های متنوعی از هنر مولد توسط تولیدکنندگان مطرح حوزه ان اف تی ایجاد شده است. برای نمونه آزمایشگاه لاروا که یکی از بزرگترین بازیگران حوزه ان اف تی است، مجموعه ان اف تی، اتوگلیپس را در سال ۲۰۱۹ تولید کرد. در شکل شماره ۵، نمونه ای از مجموعه آثار اتوگلیپس را می بینید. ان اف تی های حوزه هنر مولد به شکل یک مجموعه یا کالکشن از آثار هنری تولید می شوند. با این وجود هر مجموعه یا کالکشن یک تعداد مشخص و محدود دارد.
[1] Kevin Mccoy
آیا همه ان اف تی ها به شکل مجموعه آثار ثبت می شوند؟ ثبت یک تَک اثر خطاطی یا نقاشی به شکل ان اف تی چه فایده ای دارد؟
ان اف تی هایی از نوع پی اف پی یا هنر مولد به شکل کالکشنی تولید و ثبت می شوند. اما همه ان اف تی ها اینگونه نیستند. بسیاری از هنرمندان (خصوصا در حوزه هنر دیجیتال) تَک اثر هنری خودشان را به شکل نقاشی و خطاطی یا حتی موسیقی به شکل ان اف تی ثبت می کنند. ثبت اثرهای هنری به شکل ان اف تی از ابعاد مختلفی دارای مزیت است. ان اف تی ها شکل پرداخت های مالی به هنرمندان، نحوه همکاری های آنان با مجموعه های ثالث، نحوه خلق پروژه های جدید هنری و نحوه حفاظت از مالکیت معنوی آثار خودشان را متحول می کنند. علاوه بر این ان اف تی ها امکان پیدا کردن بازارها و مشتریان جدیدی را برای هنرمندان فراهم کرده و بنابراین باعث درآمدزایی بالایی برای هنرمندان خواهند شد.
ان اف تی های حوزه بازی ها چه کاربردی دارند؟
ان اف تی ها مزایای بی شماری برای دنیای بازی ها دارند و بنابراین به طور قطع یکی از حوزه های پول سازی در آینده بازی های کامپیوتری خواهند بود. ان اف تی ها بشدت بازی ها را ارزشمند خواهند کرد بگونه ای که بازیکنان با کسب امتیاز و خرید آیتم های بازی، از مزایای ان اف تی اقلام کسب شده در بازی بهره مند خواهند شد. به چه معنی؟ در آینده اقلام دریافت شده در بازی ها، قابل خرید و فروش بوده و مثل هر ان اف تی دیگری، قابل معامله است. بنابراین بازیکنان در بازی های آینده، یک سری از اقلام بازی به دست نمی آورند، بلکه یک کالای دیجیتال به شکل ان اف تی دریافت می کنند. ان اف تی، کنترل بازی را به بازیکنان می دهد و بازیکنان را تبدیل به یک بیزینس مَن خواهد کرد. برای مثال ان اف تی ها به شما این امکان را می دهند که در بازی فیفا، تیم بسازید و باشگاه داری کنید.
اتفاق بسیاری مهمی که ان اف تی ها در دنیای بازی ها رقم خواهند زد این است که امکان رد و بدل و تبادل ارزش مالی بین بازی های مختلف بوجود خواهد آمد. در دنیای بازی های امروز، هر بازی از یک سیستم امتیازدهی خاص خودش پیروی می کند و امکان تبادل ارزش بین بازی های مختلف وجود ندارد. با این وجود، ان اف تی ها می توانند در دنیای بازی ها یک نوع تعامل پذیری و زبان مشترک ایجاد کنند. در واقع، یک کالا یا ان اف تی شما در یک بازی، قابل استفاده در بازی دیگری نیز باشد. بنابراین بازی هایی که روی بستر یک بلاکچین خاص هستند، می توانند با یکدیگر رد و بدل کالای دیجیتال داشته باشند. بنابراین بازار ان اف تی ها برای بازی ها دارای یک بازار ثانویه و دسته دوم جذاب خواهد شد. تولید ان اف تی برای بازی ها در آینده بسیار جذاب است. در واقع ان اف تی ها باعث شکل گیری بازارها، جوامع و اکوسیستم های حوزه بازی ها می شوند و بازیکنان یک بازی خاص یا بازی های مختلف در یک تبادل ارزش کالایی و سرمایه ای قرار خواهند گرفت و با یکدیگر به تبادل ارزش خواهند پرداخت.
ان اف تی ها چگونه باعث ساخت جوامع می شوند؟
ان اف تی های عضویت مالکیت سرمایه ها را صحت سنجی کرده و به مالکان این ان اف تی ها به واسطه عضویت در یک گروه یا باشگاه یا جامعه خاص پاداش های اختصاصی اهدا می کند. در واقع در این نوع از ان اف تی ها، به واسطه مالکیت شما از یک ان اف تی خاص، مزایا یا خدمات ویژه طراحی شده برای اعضای آن ان اف تی را به شما پیشنهاد خواهند کرد. ان اف تی هایی که خاصیت عضویت دارند به شدت دور خودشان اکوسیستم تشکیل داده و در میان مدت و بلندمدت به دلیل ایجاد محبوبیت و بازار، ارزشمند می شوند. بسیاری از برندها در حال حاضر از این دسته از ان اف تی ها به منظور توسعه جامعه برند و طراحی باشگاه مشتریان خودشان استفاده کرده اند.