Posts tagged: استراتژی دیجیتال

فناوری های دیجیتال به طور شگفت انگیزی در حال ایجاد تحول در شیوه بازاریابی شرکت ها هستند. در این میان، طی یکی دو سال اخیر، صنعت مد و پوشاک بشدت از این تحولات دیجیتالی تاثیر پذیرفته و برندهای بزرگ دنیا در حال رقابت برای استفاده از فرصت های دیجیتال در جهت تحول فروش و توسعه برند خود هستند.

تحول دیجیتال در صنعت مُد، پوشاک و زیبایی!

یکی از مهم ترین روندهای تحول دیجیتال، تغییرات گسترده در «ریتیل مارکتینگ» یا «بازاریابی فروشگاهی» است. بازاریابی فروشگاهی یا «ریتیل مارکتینگ» به مجموعه‌ای از استراتژی‌ها و فعالیت‌های بازاریابی اطلاق می‌شود که هدف آن جذب مشتری و افزایش فروش است. این نوع بازاریابی شامل طراحی و اجرای برنامه‌هایی است که مشتریان را ترغیب به بازدید از فروشگاه، خرید محصولات و تجربه‌ای مثبت از خرید می‌کند. بازاریابی فروشگاهی می‌تواند شامل مواردی همچون طراحی ویترین جذاب، چیدمان فروشگاهی متمایز، نمایش محصولات به شکل ساده، تبلیغات هیجان انگیز درون فروشگاهی، برنامه‌های تخفیف و پیشنهادات ویژه، خدمات مشتریان، و استفاده از تکنولوژی‌های نوین باشد.

هدف اصلی از این نوع بازاریابی، افزایش میزان بازدید مشتریان و بهبود تجربه خرید آن‌هاست تا به این وسیله فروش بیشتری حاصل شود و وفاداری مشتریان نسبت به برند تقویت گردد. در حالت کلاسیک، برندهای مُد، پوشاک و زیبایی با طراحی چیدمان و اتمسفر خاص فروشگاهی، باعث تاثیرگذاری بر مخاطب می شدند. اما در فضای تحول دیجیتال، زمین بازی عوض شده و برندهای بزرگ دنیا در حال توسعه فروشگاه های مجازی خودشان هستند. اما منظور از فروشگاه مجازی چیست؟!

فروشگاه مجازی یا متاورسی چیست؟ چه نقشی در صنعت مُد و زیبایی دارد؟

فروشگاه مجازی، به معنی خلق یک فروشگاه سه بعدی در فضای اینترنت است. این نوع فروشگاه نسل بعدی فروشگاه های اینترنتی هستند که از آنان با عنوان فروشگاه های متاورسی نیز یاد می شود. تفاوت اصلی این فروشگاه ها با فروشگاه های آنلاین این است که در این فروشگاه ها به شکل سه بعدی و در عمق فضا، می توان حرکت کرد و یک تجربه خرید واقعی لذت بخش داشت. فروشگاه مجازی در واقع یک نسخه آنلاین از فروشگاه فیزیکی است.

فروشگاه مجازی نه تنها یک پلتفرم برای فروش محصولات است، بلکه یک ابزار قدرتمند برای ایجاد تجربه خرید لذت‌بخش و ماندگار است. خلق یک تجربه خاص و متمایز یکی از روش های بازاریابی مهم در صنایعی همچون مُد، لباس و زیبایی است. جایی که با خلق تجربیات هیجان انگیز می توان مشتریانی ذوق زده ساخت. مشتریانی که در رابطه با ما صحبت کرده و باعث شکل گیری تبلیغات زبانی برای ما می شوند. برندهایی همچون الیزابت آردن، استی لادر و کلینیک رقابت تنگاتنگی را برای تاسیس فروشگاه های مجازی خودشان آغاز کرده و توانسته اند به موفقیت های فوق العاده ای دست پیدا کنند.

برند زیبایی «الیزابت آردن» چگونه از فروشگاه مجازی برای تحول دیجیتال تجربه مشتری استفاده کرد؟

برند Elizabeth Arden اولین تجربه فروشگاه مجازی همه جانبه و بدون مرز خودش را در فضای دیجیتال راه اندازی کرد، فروشگاهی سه بعدی بر بستر اینترنت. این فروشگاه که تمامی محصولات در آن کاملا قابل خرید است به مشتریان این امکان را می دهد درباره تاریخچه برند و بنیانگذار برند اطلاعات عمیق و نوستالژیکی را بدست آورند. در طراحی این فروشگاه دو استراتژی کلان استفاده شده است:

• نمایش تاریخچه شکل گیری برند با روش داستان سرایی و به شکل سه بعدی برای درگیری عمیق مشتریان با برند
• طراحی یک گالری هنری بی نظیر متناسب با هویت برند با استفاده از فناوری تعاملی واقعیت افزوده

فروشگاه مجازی الیزابت آردن یک فروشگاه معمولی نیست، این فروشگاه با استفاده از فناوری هوش مصنوعی به شکل خلاقانه ای طراحی شده که می تواند توجه هر بیننده ای را به خودش جلب کرده و باعث تاثیرگذاری عمیق بر او شود. طراحی این فروشگاه های مجازی به نسبت طراحی مشابه آنان در فضای فیزیکی از سه مزیت اصلی برخوردار است:

• بسیار کم هزینه تر هستند.
• اعمال تغییرات در آنان امکان پذیر است.
• محدودیت ظرفیت و فضای فیزیکی وجود ندارد.

همچنین اتاق مشاوره پوستی در این فروشگاه دیده شده است. در این اتاق مشتریان با استفاده از تکنیک های بازی و کوئیز به مجموعه ای از سوالات پاسخ داده و نهایتا برای پوست خودشان مشاوره دریافت می کنند.

برندهای آرایشی بهداشتی همچون کلینیک از فروشگاه های مجازی چه استفاده ای کرده اند؟

برند Clinique آزمایشگاه مجازی کلینیک را معرفی کرده است، یک تجربه فروشگاهی دیجیتال پیشرفته. این مفهوم نوآورانه که هم از طریق وب‌سایت و هم از طریق پلتفرم‌های موبایل قابل دسترسی است، به کاربران اجازه می‌دهد تا آواتارهایی برای حرکت در ویترین فروشگاه مجازی کلینیک ایجاد کنند. در این فروشگاه، مشتریان می توانند خرید کنند، با مشاوران تخصصی کلینیک تعامل داشته باشند و اطلاعات دقیق محصول را بررسی نمایند.

تمرکز آزمایشگاه کلینیک بر روی نمایش محصولات پر فروش خود، مانند آبرسان خودکار است. در این فروشگاه از ویژگی های تعاملی و داستان سرایی برای برجسته کردن مزایای محصولات استفاده شده است. مشتریان می توانند در رابطه با مواد تشکیل دهنده محصول، فرمولاسیون، مزایا، و تکنیک های کاربردی مشاوره  گرفته و همچنین به پیشنهادات انحصاری دسترسی داشته باشند.

میشل فریر، رئیس برند جهانی کلینیک، تاکید کرد که آزمایشگاه دیجیتال کلینیک بر اساس آزمایشگاه‌های موفق فیزیکی آن‌ها در چین و ایالات متحده طراحی شده است و تجربیات خرید چند کاناله و بدون مرز دیجیتال را با توصیه‌ها و مشاوره های شخصی  کارشناسان ترکیب می‌کند. او فروشگاه مجازی را گسترش دیجیتالی استراتژی خرده فروشی توصیف کرد که هدف آن ارائه راه حل های مراقبت از پوست سفارشی برای مصرف کنندگان در سراسر جهان است.

آیا برای بازدید از فروشگاه مجازی فناوری خاصی نیاز است؟

خوشبختانه برای بازدید از این سبک از فروشگاه های مجازی نیازی به فناوری پیچیده ای نیست.  این تجربه به شکل عمیق در فضای اینترنت و روی مرورگر شما بدون نیاز به عینک واقعیت مجازی اتفاق می افتد. تجربه ای که شکل جدیدی از «ریتیل مارکتینگ» را پیش روی برندهای مُد و زیبایی می گذارد. در این نوع تجربه، شما به آدرس وب سایت فروشگاه مجازی یک برند رفته و آن را درون مرورگر خود باز می کنید. سپس با وب سایتی مواجه می شوید که با جزییات زیاد، یک محیط سه بعدی را برای شما طراحی و پیاده سازی کرده اند. در این تجربه شما با حرکت ماوس و دکمه های کیبورد قابلیت حرکت درون فروشگاه را خواهید داشت. درست مثل یک بازی کامپیوتری یا ویدئویی!

چه فناوری های دیجیتالی در شکل گیری فروشگاه مجازی نقش دارند؟

در شکل دهی این تجربه دو فناوری اصلی نقش بازی می کنند: ۱- واقعیت افزوده و ۲- هوش مصنوعی. برندهای مُد و زیبایی از این فناوری های پیشرفته در راستای خلاقیت و تحول تجربه مشتری استفاده می کنند تا بتوانند با ایجاد تمایز و مزایای رقابتی، مشتریان را به سوی خودشان جذب کرده و فروش بیشتری ایجاد کنند.

در طراحی این فروشگاه ها از واقعیت افزوده و فناوری های گرافیکی جهت طراحی محیط سه بعدی و دکوراسیون داخلی و همچنین عمق بخشیدن به فضا استفاده می شود. در فروشگاه های آنلاین دو بعدی، شما عمقی از فضا را نمی بینید، بلکه نهایتا امکان مشاهده مجموعه از عکس ها یا ویدئوهای دوبعدی را خواهید داشت. اما در فروشگاه های سه بعدی، عمق فضا طراحی می شود. این فضاسازی می تواند توسط فناوری پردازش ماشین و هوش مصنوعی به شکل ساده تری نیز شکل گیرد. همچنین هوش مصنوعی نقش مهمی در ابعاد خلاقانه و ایده پردازی طراحی این سبک از فروشگاه ها خواهد داشت.

ان اف تی ها شناسنامه­ هایی برای کالاهای دیجیتال هستند. در واقع ان اف تی ­ها کالاهای دیجیتالی همچون عکس، نقاشی، فیلم و غیره را تبدیل به کالاهای سرمایه ­ای خواهند کرد. اما برای سرمایه­ گذاری در بازار در حال رشد اِن اف تی ها، باید انواع آنان را شناخت تا درک درستی از سبد سرمایه­ گذاری در حوزه ان اف تی ها داشت. اینکه ان اف تی ­ها به چه دسته­ هایی تقسیم­ بندی می­ شوند؟ انواع آنان چیست؟ و جذابیت هریک از آنان چقدر است؟ جذابیت بازار ان اف تی­ ها به طور قطع به عوامل مختلفی از جمله میزان رشد آنان در آینده وابسته است.

تحول دیجیتال نسل بعدی تجارت الکترونیک است. خروجی تحول دیجیتال، کسب و کار دیجیتال است. تحول دیجیتال برای شما یک کسب و کار در کلاس بین المللی خواهد ساخت. اگر می خواهید کارآفرینی کنید یا کسب و کار جدیدی خلق کنید، می توانید روی تحول دیجیتال حساب کنید. تحول دیجیتال، برای شما کسب و کاری نوآورانه از طریق بکارگیری فناوری های نوین دیجیتال پیشنهاد می دهد.

بازی ها یکی از مناسب ترین ابزارها برای اجرای استراتژی های درگیری و مشارکت با مشتریان هستند. در عصر دیجیتال، جلب توجه مشتریان و برقراری ارتباط موثر با آنان نقش مهمی در موفقیت یک کسب و کار دارد. بنابراین در این مقاله، نقش بازی ها در استراتژی های دیجیتال کسب و کار را بررسی خواهیم نمود.

باشگاه مشتریان و برنامه وفاداری مشتریان یکی از روش های جدید برای کسب درآمد از مشتریان فعلی است. شکل گیری برنامه های باشگاه مشتریان با پیشرفت نرم افزارها و فناوری های دیجیتال آغاز شد و امروزه بسیاری از برندهای معتبر دنیا به منظور جلوگیری از مهاجرت مشتریان به سمت رقبا، برنامه های باشگاه مشتریان خود را طراحی می کنند. بر این مبنا، برخی از برندها مانند استاباکس (Starbucks) ‌از روش امتیازدهی استفاده می کنند و برخی دیگر مانند برند سِفورا (Sephora) از روش سطح بندی مشتریان. با این وجود توجه به این نکته ضروری است که انتخاب از میان گزینه های موجود وابسته به صنعت و اهداف کسب و کار کاملا متفاوت است. بنابراین ضمن شناخت روش های مختلف طراحی باشگاه مشتریان، باید به ویژگی های صنعت و اهداف برند و کسب و کار دقت شود. در این مقاله ابتدا ۳ روش متداول طراحی باشگاه مشتریان را معرفی کرده و از نمونه های ایرانی و خارجی مثال هایی ارائه خواهیم کرد.

ظهور مفهوم استراتژی دیجیتال

پیشرفت فناوری های دیجیتال و گسترده شدن فضای اینترنت باعث تغییرات گسترده در رفتار مصرف کننده و انتظارات مشتریان شده است.  با توجه به این تغییرات، استارتاپ ها و شرکت های دیجیتال با تعریف مدل های جدید کسب و کار از رقبای سنتی خود سهم بازار گرفته و رقابت تنگاتنگی با آنان دارند. نمونه این تغییرات در صنعت حمل و نقل بین شهری قابل مشاهده است. با ورود تاکسی های اینترنتی به این صنعت، آژانس ها و تاکسی ها به شدت تحت فشار قرار گرفتند به طوری که اسنپ و تپسی توانستند سهم زیادی از بازار ایران را از آن خود کنند. این شرکت ها با استفاده از منابع دیجیتال مانند نرم افزارهای پیشرفته، استعدادهای برنامه نویسی و تحلیل داده، روش های جدید بازاریابی دیجیتال و غیره باعث نوآوری در مدل کسب و کار شده و شکل های جدیدی از کسب و کار اینترنتی را در ایران راه اندازی نمودند. به عنوان نمونه دیگر شرکت های نمایش خانگی آنلاین (مانند فیلیمو، نماشا، آپارات) صنعت نمایش خانگی را دگرگون کرده و رقبای سنتی پخش فیلم ها و سریال های خانگی همچون هنر اول، تصویر گستر پاسارگاد و غیره را با چالش جدی روبرو کرده اند. همچنین علی بابا باعث دگرگونی صنعت گردشگری شد و با ارائه خدمات رزرو هتل و خرید بلیط نوع جدیدی از تجربه را برای مشتریان به ارمغان آورد. بنابراین یکی از دغدغه های کسب و کارهای سنتی این است که از چه استراتژی برای حفظ جایگاه خود در بازار استفاده نمایند. توجه به این نکته حائز اهمیت است که استراتژی دیجیتال بیش از آن که برای شرکت های آنلاین حیاتی باشد، برای بازیگران سنتی و غیرآنلاین مورد اهمیت است. در واقع، برندهایی مانند والمارت، مکدونالد و … که تا پیش از این کسب و کار خود را بر پایه مدل های سنتی بنا نهاده بودند، با قدرت گرفتن رقبای آنلاین، سرمایه گذاری زیادی را بر روی تعریف استراتژی دیجیتال جهت حفظ بازار خود نمودند. بنابراین مفهوم استراتژی دیجیتال بیش از پیش مهم شد و امروزه نه تنها کسب و کارهای آنلاین بلکه کسب و کارهای سنتی نیز به مفهوم استراتژی دیجیتال می اندیشند و برای پیاده سازی آن برنامه ریزی می کنند.

محرک های خارجی جهت حرکت به سوی استراتژی دیجیتال

بر اساس آخرین مطالعات روز دنیا، سه عامل بیرونی بر سازمان ها برای حرکت به سوی استراتژی دیجیتال فشار وارد می کند. اولین محرک بیرونی بر اثر ظهور طیف وسیعی از فناوری ها در جهت تقویت تجارت الکترونیک مانند گوشی های هوشمند، وب 2.0، رایانش ابری، ارزهای مجازی و … می باشد. ظهور این فناوری ها از یک سو باعث تعریف جریان های درآمدی تازه برای شرکت ها و از سوی دیگر شکل گیری راه های جدیدی برای کاهش هزینه ها از طریق دیجیتالی سازی فرآیندها و کاهش نیروی انسانی، بهینه سازی خط های لجستیکی و کاهش هزینه های تامین کالا می شود. بنابراین اگر شرکت یا برندی نسبت به ظهور فناوری های جدید بی تفاوت باشد، باید احتمال شکست یا از دست دادن بخشی از بازار خود را در آینده نه چندان دور در نظر بگیرد. اگرچه ظهور و بکارگیری فناوری های جدید در ایران با فاصله زمانی 7 تا 10 ساله اتفاق می افتد، با این وجود بی توجهی به این تغییرات ضربه های سنگینی به شرکت های سنتی وارد خواهد کرد. همانطور که تا 5 سال پیش کسی انتظار این سطح از پیشرفت تاکسی های اینترنتی یا ظهور کسب و کارهای آنلاین در ایران را نداشت.

دومین محرک بیرونی ناشی از شکل گیری رقابت شدید بین برندها و شرکت ها در صنایع مختلف می باشد. فضای جدید دیجیتال، باعث از بین رفتن بسیاری از مرزهای فروش و بازاریابی شده است به گونه ای که مردم عادی نیز می توانند از طریق ایجاد یک صفحه در شبکه های اجتماعی اقدام به فروش و بازاریابی محصولات خود کنند. بنابراین طیف زیادی از بازیگران خُرد وارد بازار رقابت شده اند. از سوی دیگر شکل رقابت جهانی شده و مرزهای جغرافیایی کم رنگ تر شده اند. بنابراین در عصر حاضر، شرکت ها بسادگی می توانند بازارهای خود را گسترش و به فکر توسعه بازار خود در خارج از مرزهای جغرافیایی خود باشند. شکل گیری شرکت های یونیکورن در آمریکا (مانند آمازون، آلفابت، اپل، فیسبوک) یا در چین (مانند علی بابا و جی دی) یا حتی در ایران (مانند اسنپ و دیجی کالا) خود باعث تغییرات بنیادین در بازار صنایع مختلف شده است. برای مثال در ایران بسیاری از شرکت ها در اندیشه حرکت به سوی سوپراَپ و گرفتن سهم بازار از صنایع مختلف هستند.

سومین محرک بیرونی ناشی از تغییرات بنیادین در رفتار مصرف کننده است. در حال حاضر روز به روز مردم تمایل بیشتری به انجام خریدهای آنلاین نشان می دهند و استفاده از درگاه های دیجیتال چه در خرید آنلاین و چه در خرید آفلاین روز به روز محبوب تر می شود. با ظهور ابزارهای جدید برای جستجو و همچنین شبکه های اجتماعی، مشتریان نسبت به گذشته بیش از پیش متصل، آگاه، قدرتمند و فعال شده اند. اتکای مشتریان در دنیای امروز به گوشی های هوشمند بسیار بیشتر شده است و بنابراین شرکت هایی که امکانات استفاده از اپلیکیشن های موبایل را در اختیار مشتریان نگذارند، از جذابیت کمتری برخوردار هستند.

بنابراین شرکت ها بر اساس سه محرک فوق الذکر، مجبور به حرکت به سوی تعریف استراتژی دیجیتال خود هستند. حال هرچقدر این عوامل در یک صنعت یا کشور خاص، فشار بیشتری وارد نمایند، رقابت برندها برای تعریف استراتژی دیجیتال خود با سرعت بیشتری انجام خواهد شد.

انواع استراتژی دیجیتال: از دیجیتال سازی تا تحول دیجیتال

درک مفهوم استراتژی دیجیتال به رشته های مختلفی از جمله بازاریابی، سیستم های اطلاعاتی، نوآوری، استراتژی، مدیریت عملیات وابسته است. با این وجود به منظور تقسیم بندی کلی استراتژی های دیجیتال در هر یک از حوزه های فوق الذکر، سه دسته کلی قابل ارائه است:

1- دیجیتال سازی

2- دیجیتالی سازی

3- تحول دیجیتال

منظور از دیجیتال سازی تبدیل نمونه های آنالوگ به دیجیتال است. برای مثال، استفاده از اتوماسیون اداری برای تبدیل فرآیندهای کاغذی به فرآیندهای دیجیتال یکی از استراژی های دیجیتال مبتنی بر دیجیتال سازی است. مزیت استفاده از این استراتژی عمدتا صرفه جویی هزینه و کاهش نیروی انسانی در فرآیندها می باشد. با این وجود در استراتژی دوم که دیجیتالی سازی (دیجیتال + ی + سازی) نام دارد به ایجاد تغییراتی فراتر از تبدیل آنالوگ به دیجیتال اندیشیده می شود و فرآیندهای کسب و کاری دچار دگرگونی می شوند. برای مثال ایجاد تغییرات اساسی در شکل تعامل برند با مشتریان از طریق درگاه های آنلاین و موبایل، نمونه ای از این تغییرات است. در این نوع استراتژی، فناوری های دیجیتال باعث شکل دهی فرصت های کسب و کار جدید و ایجاد ارزش های متمایز می شوند. آخرین و وسیع ترین استراتژی دیجیتال مرتبط با تحول دیجیتال می شود که در آن شکل جدیدی از مدل کسب و کار ارائه می شود. تحول دیجیتال باعث تغییرات اساسی در کل مدل کسب و کار شده و راه های جدید کسب و کار را معرفی می کند. بنابراین از طریق تحول دیجیتال، منطق کسب و کار یک شرکت تغییر می کند.

بنابراین به منظور انتخاب سطح استراتژی دیجیتال در یک کسب و کار، در اولین مرحله نیازمند تصمیم گیری در رابطه با میزان تغییرات در یک کسب و کار خواهیم بود. با این وجود برنامه ریزی در مسیر استراتژی دیجیتال، نیازمند اخذ مشاوره از متخصصین حوزه استراتژی دیجیتال می باشد. دقت به این مسئله نیز حائز اهمیت است که تعریف و طراحی استراتژی دیجیتال در حوزه های مختلفی از جمله مدیریت عملیات، بازاریابی، کسب و کار و استراتژی و غیره متفاوت خواهد بود که توضیح در رابطه با هریک از این زمینه های نیازمند نگارش یک مقاله جداگانه می باشد.